උතුරු කොනේ ...

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

නඩරාජා මල්ලියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සුමනසිරි මල්ලියේ

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙල්ලම්මා නංගියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙනෙහෙලතා නංගියේ

කොතැනක සිටියත් ඉපැදුණු  මියයන බිම එකනේදෝ

ඒ බිම එක් වී සුරකින යුතුකම

අප සතු නේදෝ

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

නඩරාජා මල්ලියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සුමනසිරි මල්ලියේ

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙල්ලම්මා නංගියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙනෙහෙලතා නංගියේ

එක මවකගෙ දරු කැළ සේ හිනැහී ඉන්නයි සැමදා

නෙතු හමුවට කඳුළැල්ලක් ළං නොමවන්නයි කිසිදා

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

නඩරාජා මල්ලියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සුමනසිරි මල්ලියේ

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙල්ලම්මා නංගියේ

දකුණු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්

සෙනෙහෙලතා නංගියේ

ගායනය - විශාරද ගුණදාස කපුගේ

පද රචනය - චන්ද්‍රා වාකිශ්ඨ

තනුව - විශාරද ගුණදාස කපුගේ

උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්’ ගීතය ලියන්න බලපෑ පරිසරය පිළිබඳ කළ විමසීමක දී චන්ද්‍රා වාකිෂ්ඨ මහතා සිය මතකය අවදි කළා.

”මගේ තාත්තා උඩරට ප‍්‍රදේශයේ වෙළෙඳ කටයුතු කළ කෙනෙක්. තලවාකැලේ තමයි බිස්නස් කළේ. තාත්තගේ කඩකාමරය අවට ඔක්කොම වගේ හිටියේ දෙමළ අය. ඒ අයයි අපියි අතර පුදුම බැඳීමක් තිබුණා. මටත් ඒ කාලේ දෙමළ කතා කරන්නත් පුළුවන්. අම්මගේ ගම මාතර. අපි මාතර ඉඳලා තලවාකැලේ යද්දි එහේ ඉන්න දෙමළ අයට මාළු ඇඹුල්තියල්, කොණ්ඩ කැවුම්, අටුකොස් වගේ දේවල් ගෙනියනවා. අපි ගියාම තාත්තගේ කඩකාමරය නිදාගන්න ඉඩමදි නිසා ඒ අවට දෙමළ අයගේ ගෙදරක තමයි නිදාගන්න සූදානම් කරන්නේ. ඉතින් ඒ අය අපි ගියාම මුරුක්කු, උළුඳු වඬේ, තෝසේ, පොල් රොටී වගේ එක එක ජාතියේ කෑම හදාගෙන එනවා. මට තාමත් ඒ සුවඳ මතක් වෙනවා. නිදාගන්න ඒ අයගේ කොට්ට පැදුරු එක්ක පෙරවන රෙදි ට‍්‍රංකා පෙට්ටි ඇතුළෙන් අරන් දෙද්දී තිබුණු සැවැන්දරා මුල් සුවඳ. ඉතින් ඒ බැඳීම මේ ‘උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්’ ගීතය ලියන්න බලපෑවා.”

කෙසේ වෙතත් එම ගීතය මුල්වරට ජනතාව අතරට පත්වූ ආකාරය ගැන විවිධ අදහස් තිබේ. එය මුලින්ම කොළඹ සරසවියේ ‘ප‍්‍රාර්ථනා’ ගී ප‍්‍රසංගයේ දී ගායනා කෙරිණි. ඉන්පසුව එය ගුණදාස කපුගේ විසින් තෝරාගෙන ගුවන්විදුලි ගීයක් බවට පත් කළ බවට අදහසක් තිබේ. එහෙත් එය ගුවන්විදුලියේ ප‍්‍රචාරය වූවාදැයි නිශ්චිත නැත. ගීත රචක චන්ද්‍ර වාකිස්ට පවසන ආකාරයට එම ගීතය සරසවි ප‍්‍රජාවට පරිබාහිර සමාජයේ දී පළමුවෙන්ම ප‍්‍රසිද්ධියට පත් වූයේ 1977 දීය. ඒ කොළඹ නගර සභා පරිශ‍්‍රයේ පවත්වන ලද "චේ ගුවේරා" සැමරීමේ උළෙලකදීය.

”ඒක සංවිධානය කරලා තිබුණේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ. අද ජීවතුන් අතර නැති ජ.වි.පෙ. නායකයන් රැසක් එදා එතන හිටියා. ඉතින් එදා සමරු උළෙලින් පස්සේ තිබුණු සංදර්ශනයක දී ගුණදාස කපුගේ මහතා ‘උතුරු කොනේ නුඹ හිනැහෙන්’ ගීතය ගායනා කරලා තිබුණා.”

(උපුටා ගැනීම - අජන්තා එම්. ජයසේකර/ජනරල)

මිනින්දෝරු කන්තෝරුවේ ...

මිනින්දෝරු කන්තෝරුවේ මුලාදෑනි ටික

සුදු බණ්ඩි මගේ නිදා ඉන්න ඉඩම මනිනවද

ඈ ඇහැ ඇරේවි යන්න හොදයි දංවැල් අරගෙන

තරහ අවසරයි යනවද දංවැල් අරගෙන

පිං කුඹුරු නෙලන කාලෙට මට හීල අරන් එන

හිස විසාදියට තෙල් උළලා තොන්තුවා වෙන

රත්තරන් දෑත සුදු බණ්ඩිගෙ දෙණියේ පස් යට

රත්තරන් දෑත සුදු බණ්ඩිගෙ දෙණියේ පස් යට

මිනින්දෝරු කන්තෝරුවේ මුලාදෑනි ටික...

දෙයි හාමුදුරුවො දන්නවනම් දැන් ඈ නැති වග

තෙල් පාන උනත් නිවා දමයි සංහිඳ පාමුල

වාවන්නෑ මේ දුරුත්ත සංසාරෙ තනි මට

වාවන්නෑ මේ දුරුත්ත සංසාරෙ තනි මට

මිනින්දෝරු කන්තෝරුවේ මුලාදෑනි ටික...

ගායනය - කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ

සංගීතය - එච්.එම්. ජයවර්ධන

ගී පද - රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ

රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ මහතා මෙම ගීතය පිළිබඳව අදහස් දක්වමින් "මිනින්දෝරු කන්තෝරුව’ හරිම අපූරු අත්දැකීමක්. මම සමෘද්ධි අමාත්‍යාංශයේ සේවය කරන කාලයේ අනුරාධපුර, දඹුල්ල පාරේ සිවලාකුලම තෝඩාමඩු ගම්මානයට ගියා. අපේ රාජකාරි කටයුතු අතරතුර මට අධික තිබහක් දැනුණා. මම ඒ අසල තිබුණු ගෙදරකට ගියා වතුර ටිකක් බොන්න. ඒ ගෙදර මධ්‍යම පන්තියේ නිවෙසක්.

මේ ගෙදර එක් පැත්තක විශාල නුග ගහක් තිබුණා. මේ නුග ගහ පාමුල පහන් වැටක් ඉඳී කොට තිබුණේ හරිම පිළිිවෙළට. ඒ පහන් පැල අවට ලස්සනට මල් වවලා තිබුණා. මං එතනට යන මොහොතෙත් අසූ වියැති පුද්ගලයෙක් මේ බිම අමදිමිනුයි හිටියේ. මේ මාමණ්ඩිගෙ නම මුතු බණ්ඩා. මං මේ මාමණ්ඩිගෙන් වතුර ඉල්ලුවා. මාමණ්ඩි අපිට බඩ පිරෙන්න වතුර දුන්නා.

වතුර බීල අහවර වුණාම මං දැක්කා ලූනු වගයක් තිබෙනවා. අපි ලූනු ඉල්ලුවාම මුතුබණ්ඩා මාමණ්ඩි ලූනු වඩි දෙකක් පුරවලා දුන්නා. අපි සල්ලි දුන්නට ඒක තරහෙන් ප්‍රතික්ෂේප කළා.

මේ පහන් පැල මට දැන් ප්‍රශ්නයක්. මං ඇහුවා ‘මාමණ්ඩියේ මෙතන මොකද මෙච්චර ලස්සනට තියාගෙන ඉන්නේ’ කියලා. මේ තමයි මහත්තයෝ මගේ පවුල ඉන්න තැන කියලා මාමණ්ඩි හයියෙන් තාලයට ලස්සනට කවියක් කිව්වා.

‘කපා කොටා බටු තිබ්බටු සිඟිත්තේ

රන් මැණිකා අද නිදිදෝ කනත්තේ

මේ කවියත් එක්කම මාමණ්ඩිගේ දෑසට කඳුළු ඉණුවා.

‘මහත්තයෝ මට මගේ පවුල වෙනුවෙන් වතාවත් කොරන්ඩ ලැබෙන්නෙ තව ටික දොහයි’ මාමණ්ඩිය කිව්වේ කණස්සල්ලෙන්.

‘ඉතාම ඉක්මනට මේ ඉඩම මැනලා වෙන් කරන්න අපේ මලයගෙ දරුවො නඩුවක් දාලයි තියෙන්නේ. එතකොට මගේ පහළ ඉන්න තැන මායිමෙන් එහාට පනිනවා. ඊට පස්සේ මේ ගරු සැලකිලි කරන්ට ලැබෙන එකක් නෑනෙ මහත්තයෝ.

මුතුබණ්ඩා මාමණ්ඩිගෙ මේ කතාව මගේ හිතට ගෙනාවේ දැඩි සංවේගයක්. මේ කතාව ගීතයකට නඟන්න හොඳම තැන තමයි මිනින්දෝරු කන්තෝරුවෙ උදවිය ඉඩම මැනල මේ නුග ගහ එහා වත්තට අයිති වෙන්න විදිහට වැට ගහන තැන. මං ගීතය ලියුවා.

මුලින්ම ලියුවේ ‘සරුව ජනෙල් කන්තෝරුවෙ මූලාදෑනි ටික’ කියලා. සරුව ජනෙල් කිව්වේ ‘සර්වේ ජර්නල්’ කියන එක. නමුත් දිවුල්ගනේගේ ඉල්ලීම පිට හැමෝටම දැනෙන මිනින්දෝරු කන්තෝරුව කියලා යෙදුම භාවිත කළා.

(උපුටා ගැනීම - සරසවිය චතුර ගීතනාත් බණ්ඩාර) 

මිනිසා ...

මිනිසා

මරණ තුනක් ඇති මිනිසා

බලා සිටී

නිරුවත් දෑසින්

බලන්න කන්‍යාවී

ලිහිල් සළුව අනතුරේ වැටෙද්දී

පයෝධර තුඩු ඉකිබිඳිද්දී

සංත්‍රාසයෙන්

අසංවාදී සුසුම් වේගේ රිද්මයෙන්

වයන්න වීණා

කන්‍යාවී

නියඟලා මල් පාට දේදුණු

දෙබෑ කර එන ගිරා පොව්වන්

පියුම් කැකුළක් තුඩින් පාරා

බලෙන් පුබුදන

හංසයා

බලන්න නිරුවත් දෑසින්

ඔකඳ වී රිද්මයෙන්

රසා තලය කළඑළි ගන්වා

වයන්න වීණා

කන්‍යාවී

මිනිසා.....

මරණ තුනක් ඇති මිනිසා

ලිහිල් සළුව අනතුරේ වැටෙද්දී

පයෝධර තුඩු ඉකිබිඳිද්දී

සංත්‍රාසයෙන්

අසංවාදී සුසුම් වේගේ රිද්මයෙන්

වයන්න වීණා

කන්‍යාවී

ගායනය - අමරසිරි පීරිස්

පද රචනය - ලූෂන් බුලත්සිංහල

තනුව - ආචාර්ය ප්‍රේමසිරි කේමදාස

අසුව දශකයේ දවසක ලුෂන් බුලත්සිංහල හොයාගෙන පරාක්‍රම නිරිඇල්ල එනවා ඔහුගේ සිරිමැදුර චිත්‍රපටයේ තිරනාටකයත් අරගෙන චිත්‍රපටියට ගීතයක් ලියාගන්න. තිරනාටකය කියවපු ලුෂන්ට සිහියට එනවා අපේ පැරණි කවියක්.

"වනේ ගිජිදාය දුටුවොත් වනසාය

ළිඳේ පනිදාය වැටුණොත් ඌ කාය.

අතකින් කරවැලකි අතකින් දඬුබෑය

මරණ තුනක් ඇති මිනිහෙක් පැණි කෑය"

චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන පිරිමි චරිතය අනතුරකින් කශේරුව ආබාධිතයෙක් වීම නිසා කතා කිරිමේ හැකියාව නැතිවු කෙනෙක්. ඔහු සංගීතඥයෙක්. ඒ නිසාම ඔහු සංගීතයට ඇලුම් කරන සහෝදරයාගේ බිරිඳත් එක්ක සම්බන්ධතාවයක් ඇතිවෙනවා. නමුත් නිවසේ මෙහෙකාරිය තමයි ඔහුගේ සියලු අවශ්‍යතා ඉටුකළේ. ඔවුන් දෙදෙනා අතරත් සම්බන්ධයක් තියනවා. මේ තුන්කොන් අරගලය එක්ක ලුෂන් අතින් ලියවෙනවා මෙහෙම පදවැලක්.

දඩුවැල් බෑයයි සේද සළුවයි

දරා දෝතින්

මේ බලන්න සරස්වතී

මරණ තුනක් ඇති මිනිසා

බලා සිටී.

ලිහිල් සළුව අනතුරේ වැටෙද්දී

පයෝධර තුඩු ඉකිබිදිද්දී

පරාක්‍රම නිරිඇල්ලයි, කේමදාස මාස්ටර් එක්ක කාරෙකේ යන ගමන් ලුෂන් මේ පදවැල කියවනවා. පදවැල අහගෙන හිටපු මාස්ටර් කාර් එක නවත්තනවා.

"මරණ තුනක් ඇති මිනිසා බලා සිටී ඒක තමයි ලයින් එක. ලුෂන් එතනින් සිංදුව පටන් අරන් ආපහු ලියන්න."

තරමක සංකීර්ණ වුවත් සංකල්ප රූප වලින් අලංකාර වූ මේ ගීතය රචනා වෙන්නේ එහෙමයි. 

ලුෂන් අතින් ලියවුනු මේ ගීතයේ යොදා ඇති උපමා රූපක මෙන්ම ඉපැරිණි සාහිත්‍යයේ ඇති සියුම් තැන් ආභාෂයෙන් ලබාගත් දැනුම, මිනිස් සිතේ ගැඹුරුම පතුලින් නැගෙන හැඟීම් පිළිබඳව උද්දීපනය කිරීමට යොදාගෙන ඇත. 

නියඟලා මල් පාට දේදුනු

දෙබෑ කරගෙන එනු ගිරා පොව්වන්

පියුම් කැකුලක් තුඩින් පාරා

බලෙන් පුබුදන හංසයා බලන්න නිරුවත් දෑසින් 

මේ පදපෙලට නියඟලා මල උපමා රුපකයක් ලෙස යොදාගැනීම උචිතය. මලක් ලෙස නියඟලා කෙතරම් සුන්දරද ? ඒ මල රෝපණය වෙන බිම්ගත අලය කෙතරම් විෂ ගෝරද ? රාගය තුලින් මතුවෙන සිතුවිල්ල කවියා දකින්නේ පාට දේදුන්නක් ලෙසය. ඒ සුන්දර දසුන දෙබෑ කරගෙන මතුවන්නේ නියඟලා මලින් හොට රතු කරගත් ගිරවුන්ය. මෝහයෙන් අන්ධකාර වූ ඔහුගේ මනස සීමා පවුරු බිඳ දමමින් මිනිසත් කම කෙළසා දමන ආකාරය ලුෂන්ගේ සෞන්දර්යාත්මක මනස තුල මැවෙන්නේ මෙලෙසය. හංසයෙකුට නෙලුම් කැකුලක් තම තුඩින් පාරා බලෙන් පුබුදුවාලිය හැකිද යන්න ඔහු ප්‍රශ්න කරයි . . සන්තාශයෙන් ඉකිබිඳින නව යොවුන් වියට එළඹෙන දැරිය මේ අනපේක්ෂිත සිදුවීම ඉදිරියේ අසරණය.

ඔකඳ වී රිද්මයෙන්

රසා තලය කල එලි ගන්වා

වයන්න වීණා කන්‍යාවී

ලාංකේය සංගීතයේ කඩතුරාවන් විවර කළ ගාන්ධර්වයා වූ ප්‍රේමසිරි

කේමදාස මේ ගීය වෙනුවෙන් තමාගේ ප්‍රතිභාව නොපිරිහෙලා ඉටුකර ඇත. අමරසිරි පීරිස් ගේ මෝහනීය හඬට කෙතරම් වටිනාකමක් ගෙනාවාද යත් ” සිරිමැදුර ” චිත්‍රපටය වෙනුවෙන් ගැයූ මේ ගීයට 1989 සරසවි සහ ස්වර්ණ සංඛ සම්මාන වලින් “වසරේ හොඳම ගායකයා ලෙසද පිදුම් ලැබීය.

(උපුටා ගැනීමකි)